Czterej specjalni sprawozdawcy ONZ upublicznili listy, w których domagają się szczegółowych wyjaśnień od rządów Wietnamu i Chin w sprawie Tulku Hungkara Rinpoczego, który zmarł 28 marca 2025 roku, trzy dni po zatrzymaniu przez funkcjonariuszy chińskiej służby bezpieczeństwa w Hanoi.
Tulku Hungkar Rinpocze (1969–2025), znany również jako Golog Rinpocze, był inkarnowanym lamą, opatem klasztoru Lung Ngon oraz „powszechnie szanowanym” działaczem społecznym, spieszącym z pomocą wszystkim potrzebującym.
Specjalni sprawozdawcy ONZ do spraw pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji; oraz do spraw mniejszości; i grupy robocze do spraw zaginięć na skutek użycia siły lub bez woli osób zaginionych; i do spraw arbitralnych zatrzymań wyrazili zaniepokojenie aresztowaniem Tulku „w obecności wietnamskiej policji i Chińczyków”, „późniejszym wymuszonym zaginięciem”, śmiercią w areszcie, skremowaniem zwłok bez zgody rodziny i niewszczęciem dochodzenia „zgodnego z międzynarodowymi normami” (a więc „niezależnego i bezstronnego; natychmiastowego; skutecznego i dokładnego; oraz transparentnego”).
W liście adresowanym do Chin domagają się ponadto wyjaśnień w sprawie zatrzymania Hungkara Rinpoczego w Qinghai w 2024 roku w związku z nieprzygotowaniem „wystarczająco serdecznego powitania” mianowanego przez Pekin Panczenlamy.
Eksperci ONZ wyliczają zasady, które złamano w tej sprawie, przypominają rządom Wietnamu i Chin o spoczywających na nich międzynarodowych zobowiązaniach i oferują pomoc.
Upublicznienie wystosowanych 8 sierpnia listów oznacza, że oba rządy nie udzieliły odpowiedzi w ciągu 60 dni.
